Czytelnia Mrówkojada – „Ogród Zoobotaniczny w Toruniu – Przewodnik dla najmłodszych”

Zapraszamy na kolejny odcinek Czytelni Mrówkojada, w której prezentujemy rozmaite książki związane z tematyką naszej strony.
Dziś krótkie omówienie najnowszej pozycji wydanej przez Ogród Zoobotaniczny w Toruniu–Przewodnika dla najmłodszych.

"Ogród Zoobotaniczny w Toruniu - Przewodnik dla najmłodszych"

Najnowszy przewodnik po toruńskim Ogrodzie Zoobotanicznym trafił w nasze ręce zaledwie kilkanaście dni temu – niemal prosto z drukarni, jest to bowiem pozycja dosłownie z ostatniej chwili – w zoo pojawił się bowiem w drugiej połowie maja.
My mieliśmy to szczęście, że przewodnik zdobyliśmy dzięki uprzejmości Pana Marka Nakoniecznego (dziękujemy!), gdyż do Torunia niestety w ostatnim czasie nie udało nam się wybrać, a do najbliższej wyprawy też jeszcze trochę czasu…
Przyjrzyjmy się zatem bliżej najnowszemu przewodnikowi po toruńskim zoo!

Ogród Zoobotaniczny w Toruniu – Przewodnik dla najmłodszych, (Beata Gęsińska), Wydanie I – Toruń 2011, 20 stron, okładka – na żółtym tle tytuł, głowa dziecka oraz zdjęcia sześciu zwierząt mieszkających w zoo (alpaka, kameleon, paw, surykatka, teju, emu).

Autorką nowego przewodnika, odpowiedzialną zarówno za tekst i rymowanki, jak i ogólną koncepcję, jest Pani Beata Gęsińska z działu dydaktycznego zoo.
Wszystkie użyte w przewodniku zdjęcia pochodzą z archiwum ogrodu. Za opracowanie graficzne i druk odpowiada firma PZITS GRAFIKA z Torunia.
Co ciekawe, przewodnik jest współfinansowany ze środków WFOŚ i GW w Toruniu, dlatego też cały nakład – 500 egzemplarzy – nie trafi do otwartej sprzedaży, przewodniki będą bowiem rozdawane bezpłatnie jako nagrody w konkursach, na festynach, w trakcie zajęć, a także dzieciom niepełnosprawnym w trakcie Wieczoru Marzeń. Zoo ma jednak nadzieję, że po wyczerpaniu nakładu, przewodnik doczeka się drugiego wydania,  który będzie już sprzedawany.
Przewodnik dla najmłodszych to całkiem solidna książeczka w formacie A5 (w układzie poziomym), z miękką, lakierowaną okładką. Przewodnik ma 20 stron, czyli tylko o dwie mniej niż wydanie oficjalnego, głównego przewodnika po zoo, który jest zresztą do najnowszej propozycji dla najmłodszych bardzo podobny (zbliżona grafika, ten sam wymiar i konstrukcja przewodnika).
Z okładki spoglądają na nas rozmaici mieszkańcy zoo – alpaka, kameleon, paw, surykatka, teju i emu, a także uśmiechnięte dziecko – to kluczowa kwestia, przewodnik bowiem – jak sama nazwa wskazuje – adresowany jest do najmłodszych zwiedzających (a także towarzyszącym im rodziców) i pod takim kątem winien być rozpatrywany.
Dla dorosłych zwiedzających jest bowiem „dorosły” przewodnik :).

"Przewodnik po Ogrodzie Zoobotanicznym w Toruniu" - wersja "dla dorosłych"

Swoją drogą nowego, „dorosłego” przewodnika, zoo nie planuje w tym roku wydawać.

Tyle informacji ogólnych – czas zajrzeć do środka przewodnika!

Układ przewodnika – wstęp

Na samym początku przewodnika (druga, wewnętrzna strona okładki) mamy bardzo ciekawy schemat, z którego dowiemy się, co – i ile! – jedzą mieszkańcy zoo:

"Ogród Zoobotaniczny w Toruniu - Przewodnik dla najmłodszych" - co jedzą mieszkańcy zoo?

Następnie mamy stronicowy wstęp poświęcony ogólnym zagadnieniom związanym z zoo, które mogą zainteresować najmłodszych odwiedzających – przeczytamy m.in. o historii zoo, lokalizacji ogrodu, funkcji, jaką pełni ogród zoologiczny, przede wszystkim jednak uwagi dotyczące zwiedzania zoo, z którymi koniecznie powinni się zapoznać najmłodsi zwiedzający – dzieci dowiedzą się, dlaczego nie powinny hałasować i drażnić zwierząt, jest też wskazówka, by zwierzaków nie karmić (wszak stronę wcześniej zapoznaliśmy się z ich zoologiczną dietą!).

Zwiedzamy zoo

W dalszej części przewodnika znajdziemy opis niemal wszystkich mieszkańców zoo opisanych wg kolejności występowania ich wybiegów – zaczynamy od mundżaków, a kończymy przy ptakach grzebiących i kaczuchach.
Najpopularniejszym mieszkańcom zoo (niedźwiedzie, żubry, alpaki) poświęcono całe strony, nieco mniej miejsca w opisach poświęcono ptakom czy gadom  – te pogrupowano wg miejsc ich eksponowania (ptaszarnia, herpetarium) – każda strona to albo konkretny gatunek, albo miejsce.

"Ogród Zoobotaniczny w Toruniu - Przewodnik dla najmłodszych" - Niedźwiedzie himalajskie

Opis składa się ze zdjęcia zwierzaka (lub zwierzaków), mapy świata z zaznaczeniem miejsca, gdzie dany gatunek występuje (świetna rzecz!) oraz całkiem solidny opis,  z którego młodzi zwiedzający dowiedzą się najważniejszych informacji na temat tego, co dany zwierzak je, co lubi robić, czy jest zagrożony i wielu innych ciekawostek.
Na duży plus należy zapisać fakt, iż w przypadku wielu gatunków przeczytamy informacje o konkretnych zwierzakach mieszkających w zoo – ile ich jest, jakiej są płci i w jakim wieku, skąd przyjechały, jak mają na imię, co lubią robić i jakie są ich największe przysmaki. Świetna sprawa!
Uzupełnieniem opisu poszczególnych gatunków, obok tekstu, fotografii i mapy są jeszcze biegnące przez cały przewodnik ślady stóp – w końcu tak, jak spacerujemy po zoo, tak też „zwiedzamy” przewodnik :).

Tekst jest przygotowany z myślą o młodszych odbiorcach – nie znajdziemy w nim trudnych słów, których dziecko mogłoby nie zrozumieć, opisy są zwięzłe, ograniczają się do najciekawszych i najważniejszych informacji na temat zwierząt. Tak, aby dzieci zaciekawić, a nie zanudzić faktami.
Jak mówi sama autorka przewodnika, Pani Beata Gęsińska z działu dydaktycznego zoo:

Myśl o stworzeniu właśnie takiej pozycji dla najmłodszych, kiełkowała w mojej głowie od dłuższego czasu. Największą grupą, która odwiedza nasz Ogród, są właśnie dzieci do 11 lat, które niekoniecznie rozumieją łacińskie nazwy i naukowe pojęcia.
Ponieważ dość łatwo przychodzi mi rymowanie i sporo rymowanek z różnych okazji układałam, to postanowiłam to wykorzystać właśnie w takim przewodniku. Idea była taka, aby po przeczytaniu treści, dzieci, bogatsze już w wiedzę, mogły bawić się wykorzystując ją do krzyżówki, wierszyków, projektowania swojego ZOO.

Zaprojektuj własne zoo!

Najciekawszy jest jednak sam środek przewodnika, tam bowiem znajduje się czterostronicowa wkładka, na której znajdują się zabawy dla dzieci, realizujące wspomnianą powyżej koncepcję.
Co my tu mamy? Krzyżówkę z hasłem (wcale nie taka prosta!), labirynt (jednak stanowczo za łatwy), rymowane zgadywanki o zwierzętach mieszkających w Ogrodzie Zoobotanicznym (świetne!) i przede wszystkim dwustronicową mapę toruńskiego zoo z zaznaczonymi pustymi wybiegami oraz 36 kartoników ze zdjęciami rozmaitych zwierzaków (tu autorów przewodnika poniosła już fantazja, bo mamy zarówno żubra i surykatkę, ale też słonia, żyrafę, niedźwiedzia polarnego czy pandę wielką:)).
Wszystko po to, aby móc zaprojektować własne zoo, wykorzystując jako planszę mapę toruńskiego zoo:

"Ogród Zoobotaniczny w Toruniu - Przewodnik dla najmłodszych" - Zaprojektuj własne zoo!

Pomysł przedni, ale można by go nieco ulepszyć – zdecydowanie lepiej byłoby, gdyby kartoniki ze zwierzakami miały formę naklejek, wówczas znacznie łatwiej można by je umieszczać na poszczególnych wybiegach.
Może w drugim wydaniu?

Ostatnia strona

Na ostatniej stronie przewodnikach znajdziemy wypis najważniejszych informacji dla zwiedzających (godziny otwarcia, dane kontaktowe),wypis atrakcji dla najmłodszych oraz zachętę do korzystania z bogatej oferty edukacyjnej dla grup zorganizowanych.

Ocena Mrówkojada

1.      Przejrzystość – 6/6
Przewodnik jest bardzo spójny i przejrzysty, a jego układ jest ściśle uwarunkowany proponowaną trasą zwiedzania, dzięki czemu nikt nie powinien się w zoo zgubić.
Podobnie jak i w samym przewodniku :).

2.      Treść dotycząca ogrodu – 5/6
Tyle, ile powinno ich być – pamiętajmy, że jest to przewodnik dla najmłodszych, a dzieci niekoniecznie muszą być zainteresowane historią zoo – o niej zresztą można sporo przeczytać w „dorosłym przewodniku”.

3.      Treść dotycząca zwierząt – 5/6
Opisane są praktycznie wszystkie zwierzęta, niektóre szczegółowo, sporo jest też danych na temat konkretnych zwierząt mieszkających w zoo. Treść ogranicza się do najciekawszych i najważniejszych informacji, które mogą zaciekawić młodego czytelnika.

4.      Szata graficzna – 5/6
Kolorystyka przewodnika jest bardzo przyjazna, zdjęcia się świetnie dobrane i ładnie wkomponowane w układ strony (niektóre zwierzaki dosłownie zerkają na nas zza strony), na plus należy też zaliczyć mapki z zaznaczeniem występowania zwierzaków oraz biegnące przez cały przewodnik ślady. Dużym plusem jest też zrównoważony układ treści i fotografii.

5.      Styl wypowiedzi – 5/6
Trudno się do czegoś przyczepić – większych błędów językowych nie ma, poprawnie wypada także redakcja tekstu, a styl jest dostosowany do młodszego odbiorcy.

6.      Dodatki – 5/6
Przede wszystkim znajdująca się w środku przewodnika rozkładówka z mapą do zaplanowania własnego zoo, krzyżówką, labiryntem i rymowanymi zgadywankami.

Ogólna ocena – 5

Kilku rzeczy – jak zawsze! -można się przyczepić, niemniej nowy przewodnik dla najmłodszych po toruńskim Ogrodzie Zoobotanicznym to pozycja godna uwagi i polecenia, choćby dlatego, że tego typu publikacji, skierowanych do najmłodszych odbiorców nie ma w Polsce zbyt wiele – bodaj tylko warszawskie zoo oferuje taką publikację (warszawskie na pewno – mamy bowiem tę pozycję, ale nic nie wiemy o tego typu publikacjach w innych placówkach). Kilka rzeczy można będzie poprawić w kolejnym wydaniu (naklejki zamiast kartoników byłyby na pewno lepszym rozwiązaniem, można by dodać pewnie jeszcze kilka ciekawostek i zabaw dla najmłodszych), niemniej całość prezentuje się naprawdę nieźle – no i przewodnik ten dobrze komponuje się i uzupełnia z przewodnikiem „dla dorosłych”.
Teraz wypadałoby tylko zapytać o zdanie dzieci – jak im się nowy przewodnik podoba… :).

Recenzja kolejnego przewodnika po polskim ogrodzie zoologicznym – już niebawem!